एडल्ट डायपरको बढ्दो बजार

शौचालय जान नसक्ने वा त्यसबारे भन्न नसक्ने साना नानीहरुलाई डायपर लगाइदिने प्रचलन अहिले सामान्य भइसकेको छ। तर, पिसाव चुहिने समस्याबाट ग्रस्त वयस्कहरुले पनि यस्तो डायपर प्रयोग गर्छन् र विश्व बजारमा यसको माग बच्चाको डायपरकै हाराहारी छ ।

विश्व जनसंख्याको ठूलो हिस्सा बुढो हुँदैछ र बढ्दो उमेरसँगै एडल्ट डायपरको माग पनि बढ्दो छ ।

विश्वमा एक दशकमा मात्रै वयस्कहरुले लगाउने डायपरको बजार दोब्बरले बढेको छ । यो वर्षमात्रै विश्व बजारमा एडल्ट डायपरको विक्री ९ प्रतिशतले बढेको छ । गत वर्ष यसको कारोबार ९ अर्ब डलर थियो। 

वयस्क डायपर उद्योगहरुको आक्रमक बजार विस्तार र विज्ञापनका कारण मात्रै पनि आगामी वर्ष वयस्क डायपरको बजार बच्चाको डायपरभन्दा बढी हुने अनुमान गरिएको छ ।

यद्यपि, उत्पादक कम्पनीहरु डायपर लगाउनुपर्ने खालको समस्याबाट ग्रस्त विश्वका ४० करोड मानिसमध्ये आधाले मात्रै डायपरको उपयोग गरिरहेको बताउँछन् । 

डायपर खरिद गर्न वयस्कहरुले संकोच मान्ने गरेका कारण उत्पादक कम्पनीहरुले त्यस्तो संकोच हटाएर विक्री बढाउन विभिन्न उपाय अपनाइरहेका छन् । 

डायपरको प्याकेटमा न्यापी वा डायपर जस्ता शब्द उल्लेख नगर्ने, सुपरमार्केटमा एडल्ट डायपरलाई बच्चाको डायपरसँगै नराखेर टुथपेस्ट, डियो जस्ता सामानसँगै राखेर यसको बिक्री बढाउने रणनीति अख्तियार गरिरहेका छन् । यसका साथै विज्ञापनका माध्यमबाट पनि यो मुद्दामा बहस तीब्र बनाइँदैछ ।

जापानमा सन् २०१३ मै एडल्ट डायपर बिक्रीको आँकडा बच्चाको डायपरभन्दा धेरै थियो । एडल्ट डायपर बनाउने कम्पनी यूनीचार्म कर्पोरेशनका प्रवक्ता हितोशी वातानाबे भन्छन्, “हामी वयस्कहरुमा मुत्र प्रणालीमा समस्या आउनु सामान्य कुरा हो र यो युवाहरुमा हुनसक्छ भन्ने बुझाउने प्रयास गरिरहेका छौं ।” गत वर्ष यो कम्पनीले त्यसभन्दा अघिल्लो वर्षको तुलनामा ८ प्रतिशत बिक्री बढाएको छ । 

यस्तै अमेरिकी कम्पनी किम्बरले क्लार्कले गत वर्षदेखि हल्का र पातलो एडल्ट डायपर बजारमा ल्याएको छ । कम्पनीका अनुसार अधिकांश वयस्कहरु आफूले डायपर लगाएको अरुले थाहा नपाउन भन्ने चाहन्छन्, त्यसैले उसले अन्डरवेयर जस्तै हल्का र पातलो डायपर बजारमा ल्याएको हो । 

किम्बरले क्लार्ककी फियोना टामिलिन भन्छिन्, “मानिसहरु आफ्ना प्रियजनहरुसँग पनि यो कुरा खुलाउन चाहँदैनन् । आफ्ना पति, भाइ, बैनीलाई पनि आफूले डायपर लगाएको थाहा दिनु उनीहरुका लागि संकोचको विषय हुन्छ । तर, यो जीवनको वास्तविकता हो ।”

पिसाब चुहिने समस्या पुरुषमाभन्दा महिलामा बढी हुने गर्छ । विशेषगरी बच्चालाई जन्म दिएपछि महिलाहरुमा यो समस्या बढी हुन्छ । तर निकै कम महिलाहरु मात्रै यो विषयमा खुलेर कुरा गर्छंन् ।  

सुत्केरी भएपछि पिसाब चुहिने समस्याबाट ग्रस्त ३१ वर्षीया एली फस्टर भन्छिन्, “शुरुमा एडल्ट डायपर किन्दा मलाई निकै संकोच लाग्थ्यो । आफू निकै वृद्ध महिलाहरुको ठाउँमा पुगेजस्तो लाग्थ्यो ।”

स्वीडेनको एउटा ब्राण्ड एसीटी महिलाहरुका लागि डिस्पोजेबल अंडरवेयर लोकप्रिय बनाउने कोशिशमा छ । उसको ट्याग लाइन छ, ‘अब रहस्य बाहिर आइसेको छ– प्रत्येक तीनमध्ये एक महिलामा यो समस्या छ ।’ 

मुत्रप्रणालीको समस्याका बारेमा जागरुकता बढाउने र बहस गराउने ‘ग्लोबल फोरम अन इन्कन्टिनेन्स’ का अनुसार १२ प्रतिशत महिलाहरु र पाँच प्रतिशत पुरुषहरु जीवनमा कुनै न कुनै बेला मुत्रथैलीको समस्याबाट प्रभावित हुन्छन् । 

एसीटीकी उलरिका कोल्सरुन्ड भन्छिन्, “यदि इन्कन्टिनेन्स एउटा देश हुँदो हो त, यो विश्वको तेस्रो ठूलो देश हुने थियो ।” उनको आशय इन्कन्टिनेन्सबाट प्रभावित मानिसहरुको संख्या निकै ठूलो भन्ने थियो । 

एडल्ट डायपरको आवश्यकता बढिरहेको छ । कम्पनीहरु आफ्ना उत्पादन बढीभन्दा बढी बेच्न र मानिसहरुलाई सहजरुपमा उपलब्ध गराउन प्रयासरत छन् । 

यि सबका बीच अर्को सत्य के पनि हो भने, स्यानिटरी प्याड, बच्चाको डायपर र एडल्ट डायपर पर्यावरका लागि निकै हानिकारक हुन्छन् । यस्ता डायपर र प्याड प्राकृतिक रुपमा गल्न सयौं वर्ष लाग्छ । 

यस्तो समस्यालाई ध्यानमा राख्दै कम्पनीहरुले आरामादायी मात्रै होइन इको फ्रेन्डली विकल्पमा पनि ध्यान दिनुपर्छ ।