किन त्रासद छ ताइवानको आसन्न संकट?

संयुक्त राज्य अमेरिकाकी सभामुख न्यान्सी पेलोसीको ताइवान भ्रमणले पहिल्यै अनुमान गरिएसरह नै चीनलाई कडा प्रतिक्रियाका लागि उक्साएको छ। चिनियाँ जहाज ताइवान स्ट्रेटलाई दुई भागमा बाँड्ने मध्यरेखामाथि उडिरहेछन् (ताइवान टापु र एसिया महादेश छुट्याउने १८० किलोमिटर फराकिलो जलमार्ग)। पेलोसीको ताइवान भ्रमणको ‘गम्भीर परिणाम’ भोग्नुपर्ने चेतावनी चिनियाँ परराष्ट्र मन्त्रालयले दिएको छ। चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले केही दिनअघिको फोनवार्तामा अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनलाई ‘आगोसँग खेल्नेहरू आगोमै जल्नेछन्’ भनेका थिए। र आज, चीनले ४ अगस्ट (पेलोसी ताइवानबाट बिदा भए लगत्तै) ठूलो मात्राको सैन्य अभ्यास थाल्ने घोषणा गरेको छ। यी घटनाले सैन्य टकराव बढ्ने खतराको संकेत गरेका छन्।  

यद्यपि ताइवानमा आज बढेको तनावका लागि पेलोसी कमै मात्र जिम्मेवार छन्। एसिया भ्रमणका क्रममा उनी ताइपेइ नगएको भए पनि ताइवानप्रति चीनको विजिगिषा बढ्दै जाने थियो जसले निकट भविष्यमा अर्कोतर्फको ताइवान संकट निम्त्याउनेछ। 

आफ्नो शासनकालमा ताइवानलाई चीनको मुख्यभूमिमा गाभ्ने राष्ट्रपति सी चिनफिङको प्राथमिकताका कारण संकट आसन्न हुँदै गएको होइन। ताइवानको पुनः एकीकरण उनको दीर्घकालीन उद्देश्य भएता पनि बलपूर्वक यो सफलता हात पार्ने कुनै पनि प्रयास अत्यन्तै महङ्गो पर्न सक्नेमा उनी सचेत देखिन्छन्। यसले चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको शासनको अस्तित्वलाई नै खतरामा पार्न सक्नेछ। असफल सैन्य अभियानले आजसम्म चलिरहेको शासनलाई नै खतरामा पार्न सक्छ।