केही समय अगाडि शाहिद कपुरको फिल्म ‘जर्सी’ रिलिज भयो। तर कहिले आयो र कहिले गयो, पत्तै भएन। साँचो कुरा भन्नुपर्दा धेरैजसो दर्शकले यसको वास्ता गरेनन् किनभने तिनीहरू आजकल अल्लु अर्जुन, यश र रश्मिका मण्डनाको अभिनयबाट मोहित भएका छन्।
त्यसैले अहिले देशैभरि साउथका स्टारहरू चर्को स्वरमा बोलिरहेका बेला तमिल–तेलुगु–मलयालम–कन्नडका ओरिजिनल सुपरहिट फिल्महरू हिन्दी शैलीमा हेर्दा के अनौठो होला भन्ने प्रश्न उठिरहेको छ।
दक्षिणका कलाकारहरू सायद देशमा कसैसँग पनि अपरिचित छैनन्। हिन्दी क्षेत्रमा पनि तिनका फ्यान फलोइङ बढ्दै गएको छ। शैली नक्कल हुँदैछ। गीत र संवादमा मिम्स र रिल्स बनिरहेका छन्। त्यसो भए बलिउड स्टारहरूसँग मात्र यी प्रतिलिपि–पेस्ट कथाहरू हेर्नुको मजा के छ?
रिमेक फिल्ममा किन घाटा हुन्छ?
एउटा उदाहरण शाहिद कपुरको ‘जर्सी’ छ, जुन तीन वर्षअघि आएको तेलुगुको नानी स्टारर जर्सीको हिन्दी रिमेक हो। ओपनिङमा तीन करोड भारु पनि बनाउन सकेन र पूरै कमाइ २० करोडभन्दा कम भयो। पर्सेप्ट पिक्चर्सका बिजनेस हेड युसुफ शेखले रिमेकको अधिकार अहिले प्रयोग गर्न नसकिने बताएका छन्।
उनी भन्छन्, ‘अब साउथका सुपरहिट फिल्मको रिमेक कसले हेर्ने? फेरि बनाएर के फाइदा हुन्छ? अहिले साउथबाट आएका फिल्म नै हिन्दीमा डब भइरहेका छन्। त्यसो भए हिन्दीमा निर्माण गर्नुपर्ने के आवश्यकता छ? यी मानिसहरू आफ्नो बक्स–अफिस र आफ्नो ब्यालेन्स सिट हेर्छन्। तिनले दर्शकलाई के मतलब छ? अब कसले र कसलाई बुझाउने? १५ करोडको कन्टेन्ट र आममानिसको कथाले करोडौं कमाएको छ तर मल्टिप्लेक्समा १५० करोडको सिद्धान्त उल्टो भएको छ। उनका दर्शक नयाँ चाहन्छन् र बलिउडकर्मीे ‘बाहुबली’ र ‘आरआरआर’को स्केल पनि दिन सक्दैनन्।’
युसुफ बलिउडमा प्रस्ताव मात्रै आउने गरेको बताउँछन्। उनी भन्छन्, ‘आफ्नै फिल्म कहाँ बनाउँदै हुनुहुन्छ? दर्शकलाई टेक–फर ग्रान्टेड दिइन्छ तर अहिले दर्शकले मन पराउँदैनन्। मुख्य कुरा भनेको दर्शकलाई नै लक्षित गरेर बुझ्ने हो र बलिउडमा कसैले पनि त्यसमा आफ्नो दिमाग लगाएको छैन। जहाँ दक्षिणकाले सोचेरै यस्ता फिल्म बनाउँछन्। यति धेरै दर्शक छन् तर उनीहरूले लक्ष्य आफैं तय गरेका हैनन्।’
अहिले भारतभरि साउथका स्टारहरू चर्को स्वरमा बोलिरहेका बेला तमिल–तेलुगु–मलयालम–कन्नडका ओरिजिनल सुपरहिट फिल्महरू हिन्दी शैलीमा हेर्दा के अनौठो होला भन्ने प्रश्न उठिरहेको छ।
साउथका सुपरहिट फिल्महरूको हिन्दी रिमेक यसअघि नराम्रो कुरा थिएन। बलिउडका निर्माताहरूले यो फर्मुलाबाट मनग्य आम्दानी गरेका छन्। कारण स्पष्ट थियो कि सामाजिक सञ्जालको प्रयोग आउनुअघि हिन्दी क्षेत्रका दर्शकले रजनीकान्त र कमल हसनलाई बाहेक धेरै चिन्दैनथे। साउथका फिल्म र अन्य स्टारहरू खासै चर्चित भएनन्। त्यसैले फिल्मको मिडिया पब्लिसिटी गर्दा यो साउथ फिल्मको रिमेक हो भन्ने थाहा भयो।
सामाजिक सञ्जाल आउनुअघि कति सफल भए रिमेक फिल्म?
प्रि–सोसल मिडिया युगमा साउथ फिल्मको हिन्दी रिमेकको इतिहास सुनौलो रह्यो। चाहे त्यो ‘एक दुजे के लिए’ (तेलुगुको मारो चरित्र) एक करोड लगानी गरेर १० करोड कमाउने होस्। रामगोपाल वर्माको ‘शिवा’ र ‘सत्या’, अनिल कपुरको ‘विरासत’ (तमिलको तेवर मगन) जस्ता धेरै फिल्महरू।), कमल हसनको ‘चाची ४२०’ (तमिलको अववाई षणमुगी), सैफ अली खानको ‘रहना है तेरे दिल मे’ (तमिलको मिनाले), रानी मुखर्जीको ‘साथिया’ (तमिलको अलापयुते) धेरै लामो र उनीहरूको सफलताको कथा पनि।
कुनै समय थियो, जब बलिउड निर्माताहरूले प्रेरणाको नाममा साउथका फिल्मलाई फ्रेम टु फ्रेम गरेर हिन्दीकरण गर्थे। पछि कानुनी डरले पैसा तिरेर अधिकार लिन थाले। यी साउथ फिल्मको रिमेकका कारण सलमान खानको करियरको सुनौलो अवधि पनि आयो।
सलमान खानलाई नम्बर वन स्टार बनाउन साउथ फिल्मको पनि भूमिका छ। तेरे नाम (तमिलको सेतु) देखि वान्टेड (तेलुगुको पोक्करी), जुडवा (तेलुगुको हेलो ब्रदर), नो एन्ट्री (तमिलको चार्ली च्याप्लिन), क्यँु न्की (मलयालमको थलावट्टम), रेडी (तेलुगुको रेडी), बडीगार्ड (मलयालम किलम) सहित धेरै फिल्म छन्। किक (तेलुगु की किक) सलमानले साउथबाट ल्याएका थिए। अक्षय कुमारको राउडी राठौर (तेलुगुको विक्रमार्कुडु) र अजय देवगनको सन अफ सरदार (मर्यादा रामन्ना) को उल्लेख पनि यहाँ सान्दर्भिक हुन्छ।
यी फिल्मको लिस्ट ठूलो छ तर टुंगिने छैन। साउथका ओरिजिनल स्टारहरू अहिले हिन्दी भाषामा नयाँ फिल्म दिन तयार भए पनि आगामी दिनमा आधिकारिक रिमेकको प्रक्रिया रोकिने छैन।
बलिउडको गसिप सर्किटको दाबी गर्ने हो भने तमिलको ‘रत्नासना’मा अक्षय कुमार, ‘मास्टर’मा सलमान खान, ‘विक्रम वेधा’मा ऋतिक रोशन र सैफ अली खान, ‘कैथी’मा अजय देवगन, ‘अन्निया’मा अभिषेक बच्चन र रणवीर सिंह देख्न सकिन्छ। आदित्य रोय कपुर ‘थडियान’ मा।
व्यापार विज्ञ अतुल मोहनले जहिले पनि नौटंकीको समय सकियो भन्दै आएका छन्, ‘बलिउडमा चलचित्र महँगो भइरहेका छन् तर उत्पादन मूल्य भने छैन। साउथको एउटा फिल्मले ३०० करोडसम्मको मूल्य देखाउँछ। बजेटको लेबल बदलिइसकेको छ। लकडाउनपछि ढाँचा फेरिएको छ। साउथको रिमेक अधिकार हाम्रा लागि शून्य भइसकेको छ। हामी सहज बाटोमा हिँडिरहेका छौं। खस्किरहेका छौं।’
–बीबीसी हिन्दीबाट