काठमाडौं– निर्वाचन आयोगले राष्ट्रपति तथा उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनका लागि संघीय संसद् परिसर नयाँ बानेश्वरस्थित अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन केन्द्रमा निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय सञ्चालनमा ल्याएको छ।
आयोगले राष्ट्रपतिको २५ फागुन र उपराष्ट्रपतिको आगामी ३ चैतमा निर्वाचन हुने गत १६ माघमा मिति तय गरेको थियो। सोमबार प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेशकुमार थपलियाले निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय उद्घाटन गरेका हुन्।
कार्यक्रममा प्रमुख आयुक्त थपलियाले निर्वाचनका लागि आयोगका तर्फबाट मतदाता नामावलीको अन्तिम सूची कार्यालयलाई उपलब्ध गराइने र स्वीकृत निर्वाचन कार्यक्रमअनुसार १० फागुनमा मतदाता नामावली प्रकाशन गरिने बताए। पछिल्लो राष्ट्रिय जनगणनाको प्रतिवेदन प्राप्त भइनसकेकाले विद्यमान कानुनअनुसार २०६८ कै राष्ट्रिय जनगणनाको परिणामलाई आधार मानी निर्वाचनमा मतभार कायम गरिएको उनले जानकारी दिए।
प्रमुख आयुक्त थपलियाले राष्ट्रपतिको निर्वाचनको मतदानका दिन साँझ ७ बजेभित्र मत परिणाम प्रकाशन गर्ने गरी तयारी भएको र कुनै पनि उम्मेदवारले बहुमत प्राप्त गर्न नसके भोलिपल्ट २६ फागुनमै निर्वाचन गराइने बताए। मतदान अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन केन्द्रमै हुनेछ।
अन्य निर्वाचन आयुक्तसमेत सहभागी कार्यक्रममा आयोगका सचिव गोकर्णमणि दुवाडीले आयोगबाट स्वीकृत कार्यक्रमअनुसार राष्ट्रपति तथा उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनका कार्यक्रम सञ्चालन गर्न निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयले कार्यारम्भ गरेको जानकारी दिए।
आयोगले न्याय परिषद्को परामर्शमा उच्च अदालत पाटनका न्यायाधीश महेश शर्मा पौड्याललाई उक्त निर्वाचनका लागि निर्वाचन अधिकृत तोकेको छ। निर्वाचन अधिकृत पौड्यालले मुलुकको सर्वोच्च पदको निर्वाचन स्वच्छ र स्वतन्त्रत रूपमा गराउन दिइएको विश्वासलाई कामबाट पुष्टि गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे।
दुवै पदका लागि संघीय संसद् र प्रदेशसभाका सदस्य मतदाता रहनेछन्। आयोगका प्रवक्ता शालिग्राम शर्मा पौडेलका अनुसार संघीय संसद्का ३३४ र प्रदेशसभाका ५५० गरी कुल ८८४ मतदाता रहनेछन्।
प्रतिनिधिसभामा हाल दुई सदस्य निलम्बित र एक सदस्य रिक्त छ। विद्यमान कानुनअनुसार संघीय संसद्का प्रतिसदस्यको ४८ मतभारका दरले २६ हजार ४०० र प्रदेशसभा सदस्यको प्रतिसदस्य ७९ मतभारका दरले २६ हजार ३८६ गरी ५२ हजार ७८६ मतभार कायम हुनेछ।
स्वीकृत निर्वाचन कार्यक्रमअनुसार राष्ट्रपतिको निर्वाचनका लागि १० फागुन बिहान १० देखि ११ बजेसम्म मतदाता नामावली प्रकाशन गरिनेछ। १३ फागुन बिहान १० देखि दिउँसो ३ बजेसम्म निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयमा उम्मेदवारको मनोनयनपत्र दर्ता गरिनेछ। उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनका लागि २७ फागुन बिहान ९ देखि दिउँसो २ बजेसम्म उम्मेदवारको मनोनयनपत्र दर्ता गर्नेलगायत कार्यक्रम तय गरिएको छ।
वर्तमान राष्ट्रपतिको पदावधि २८ फागुन २०७९ र उपराष्ट्रपतिको पदावधि आगामी ३ चैतमा समाप्त हुँदै छ। संविधानबमोजिम राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपतिमा फरक–फरक लिंक र समुदायबाट प्रतिनिधित्व हुनुपर्नेछ।