परिवार नै सजग हुनुपर्छ बालिकालाई यौन दुराचारबाट बचाउन

दुई वर्षअघि काठमाडौं नजिकैको एक जिल्लाबाट खबर आयो– ‘१२ वर्षकी किशोरीलाई उनका ठूलोबुबाले बलात्कार गरे ।’ ती किशोरीका बुबा थिएनन्, आमा र छोरी ठूलोबुबाको घरमा बस्थे । ठूलोबुबाले बलात्कार गर्लान् भन्ने बालिकाले सोचेकी थिइनन् ।

ठूलोबुबाले अँगालो हालेर म्वाई खाँदा उनी खुसी नै हुन्थिन् । तर एक दिन घरमा कोही नभएका बेला बालिकालाई बलात्कार गरे । आमाले थाहा पाइन् र पुलिसमा खबर गरिन् । तर ती किशोरी त मानसिक रोगीजस्तै भइन् । त्यो थाहा पाएर हामीले उनलाई ‘अन्तरदृष्टि’ नामक संस्था काठमाडौंमा ल्यायौं । उनको मन र शरीरको उपचार गरेपछि उनी अहिले पढ्दै छिन् । ठूलोबुबा जेलमा छन् ।

मानसिक रोग विशेषज्ञ डा. विश्वबन्धु शर्मा भन्छन्, ‘स्कुलमा शिक्षकहरूले, घरमा बुबा वा दाजुका साथीहरू वा काकाहरूबाट यौन दुर्व्यवहार हुँदा कति जना बालिका र किशोरीहरूले पहिले त डराएर आमा वा बज्यैलाई भन्दैनन् ।’
प्रायः हाम्रो समाजमा घरका मानिसले घरका दिदीबहिनी वा भतिजीलाई यौन दुर्व्यवहार गर्दैनन्, उनीहरूको बीचमा पवित्र सम्बन्ध हुन्छ भन्ने भावना पाइन्छ । तर यस्ता समस्याहरू बारम्बार समाजमा देखिएका छन् ।

सबै घरमा यस्ता समस्या हुन्छन् भन्ने होइन तर बालिका र किशोरीहरूलाई यौन दुर्व्यवहार घरका मानिसबाट र रगतको नाताबाट पनि हुन सक्छ । यस्तो सम्बन्ध हुँदा कति किशोरीहरू गर्भवती भएर स्त्री रोग विशेषज्ञकहाँ आएका पनि छन् । मेरी स्त्री रोग विशेषज्ञ साथीले यस्तै एक घटना सुनाएकी थिइन्, ‘केही महिनाअघि मकहाँ १५ वर्षकी किशोरीलाई गर्भपतन गर्न ल्याइयो । उनको ५ महिनाको गर्भ रहेछ ।उनकी दिदीले ल्याएकी थिइन् । दिदीलाई बाहिर पठाएर मैले किशोरीसँग कुराकानी गरें । त्यसपछि थाहा भयो, उनकी फुपूका श्रीमानले ती किशोरीलाई बलात्कार गर्दा रहेछन् । बाहिरबाट फुपाजुले ती किशोरीलाई निकै माया गरेको देखाउने र घरका मानिसले पनि ‘ऊ त फुपा र फुपूको छोरी नै भई’ भन्दारहेछन् ।

किशोरी ‘फुपाजुले बलात्कार गर्‍यो भनेर कसैलाई भन्यो भने पक्कै विश्वास गर्ने छैनन्’ भन्ने ठानेर सबै कुरा सहेर बसिन् । केहीअघि उनको महिनावारी रोकियो । तर ‘यस्तो त भई नै रहन्छ बढ्दो उमेरमा’ भनेर आमाले नै भनेपछि उनी चुप लागिन् । पछि उनको गर्भ रहेको कुरा आमा र दिदीलाई थाहा भयो । किशोरीले रुँदै भनेकी थिइन् । तर उनले उल्टै गाली खाइन् ।

घरका व्यक्तिले आफ्नो इज्जत बचाउन कसैलाई खबर नगरेर उनको गर्भपतन गर्न ल्याएका रहेछन् । अनि मैले दिदीलाई बोलाएर यस्तो घटना त पुलिसमा खबर गर्नुपर्ने भन्दा दिदीले चाहिँ ‘समाजमा इज्जत जाने र ती किशोरीको पनि जीवन बर्बाद हुने भएकाले पुलिसलाई खबर नगर्ने र जसरी भए पनि गर्भपतन गराइदिन’ आग्रह गरिन् । अनि मैले गर्भपतन गरिदिएँ ।’

बालबालिकाहरू कतिपय अवस्थामा आफूलाई के गरिरहेका छन् भन्ने कुरा नै बुझ्न सक्दैनन् । उनीहरूले सायद कसैले चिमोटेको, गालामा यौनको दृष्टिकोणले म्वाई खाएको आदि भन्न सक्दैनन् । त्यसैले बालिकाहरूलाई घरका ठूला व्यक्तिले विशेष सुरक्षा दिनुपर्छ ।

किशोरीहरूलाई आफ्नै उमेरका काकाका छोरा, मामा, दाजु, भाइहरूले पनि माया गर्ने निहुँमा अँगालो मार्ने, गालामा म्वाई खानेजस्ता यौन क्रियाकलापहरू गरेका हुन्छन् । यदि किशोरीहरूलाई पहिले नै यसका बारेमा ज्ञान भयो भने यस्ता घटना कम हुन सक्छन् । घरका बाबु वा आमाले कसैले उनलाई ‘अभद्र व्यवहार गरेमा, उनको शरीरको कुनै पनि भाग छोएमा, चुम्बन गरेमा वा बलात्कार गर्न कोसिस गरेमा तुरुन्त कसैलाई आएर भनिहाल्नु’ भनी सिकाउनुपर्छ । कडा स्वरमा प्रतिवाद गर्नुपर्छ भनेर पनि सिकाउनुपर्छ ।

आमा, दिदी, बुबाहरू सजग भएर आफ्ना छोरी, बहिनीलाई यस्तो यौन दुराचारबाट बचाउन सहयोग गर्नुपर्छ ।