गोर्खा सैनिकको सम्झनामा त्यो फोकल्यान्ड युद्ध

‘केटाहरु फिँजिएर हिड् है, फिजिएर...।’ बेलायतस्थित गोर्खा सेनाका टुआईसी क्याप्टेन नारायणप्रसाद राई यसैगरी चिच्याइरहेका थिए। एक्कासी त्यहीबेला बम पड्कियो।

सन् १९८२ जुन १३ को मध्यरात। १ सय ३७ जना गार्खा सेनाको नेतृत्वमा थिए उनी। फोकल्यान्डस्थित स्ट्यानलीमा अन्तिम आक्रमण गर्न टोली अघि बढ्दै थियो। यत्तिकैमा कहाँबाट बम खस्यो, क्याप्टेन राईले पत्तै पाएनन्। तर, तत्काल 'टेकओभर' लिन सबैलाई सचेत गराइहाले।

‘म उठेँ तर केटाहरु सुतिरहेका थिए। ला! सबै बमले सकेछ कि क्या हो,’ राईको मनमा एक्कासी बेचैनी बढ्यो।

‘केही छिनमै थाहा भयो, मेरा केटाहरूले पोजिसन लिन पाएछन्,’ फकल्यान्ड युद्ध अन्त्यको अघिल्लो रात सम्झिँदै क्याप्टेन राई भन्छन्, ‘तर मेरो छेउबाट एउटा आवाज आयो- ‘ट्वाइसी साप, ट्वाइसी साप म मरेँ’। कर्पोरल ज्ञानबहादुर राई पो रहेछ। मेरो पालो राइफल फालेर ज्ञानबहादुरलाई बचाउन लागेँ।’

कतिले राईलाई पनि बमले घाइते बनाउने भयो भन्ने सोचे। तर जसोतसो उनले ज्ञानबहादुरलाई घटनास्थलबाट ओडारसम्म लगेरै छाडे। ज्ञानबहादुरलाई बम विस्फोटले गम्भीर घाइते बनाएको थियो।

‘रातको समयमा बत्ती बाले दुश्मनले देख्ने डर। उनको आधा शरीरमा चोट थियो। हामीले ओडारमा लग्यौं र छामछामु गरेरै प्राथमिक उपचार गर्‍यौँ। भाग्यवश् मेडिकल टिम समयमै आइपुग्यो। ऊ बच्न सफल भयो,’ फोकल्यान्ड युद्धमा होमिँदाको यो घटना राई कहिल्यै बिर्सदैनन्।

000

सन् १९८८ मा क्याप्टेन भएर अवकाश पाएका ८१ वर्षीय राई अहिले नेपालमा 'रिटायर्ड लाइफ' बिताइरहेका छन्। बुधबार अनामनगरस्थित उनको निवासमा पुग्दा फूल गोड्दै थिए उनी। ४० वर्षअघिको अर्जेन्टिनासँगको लडाइँ कहिले फूलजस्तै मुस्कुराउँथे, कहिले झस्किन्थे एक्कासी। अनुहारमा अनेक भाव देखिन्थ्यो उनको।