बजारमा बढ्यो चहलपहल, जनस्वास्थ्यविद् भन्छन्- संक्रमणको जोखिम उच्च छ [भिडियो रिपोर्ट]

काठमाडौं– दसैंतिहार, छठ पर्व नजिकिएसँगै काठमाडौंका न्युरोड, असन, इन्द्रचोक जस्ता बजार क्षेत्र र विभिन्न सपिङ मलमा किनमेल गर्ने सर्वसाधारणको भीड लाग्न थालेको छ। चाडपर्व नजिकिएसँगै मुख्य व्यापारिक केन्द्रमा लत्ताकपडा र घरायसी सामग्री पसलमा चहलपल बढेको हो। कोरोना महामारी संक्रमणको जोखिम उच्च रहे पनि बजारमा चहलपहल बढेको छ। यद्यपि सरकारले कोरोना संक्रमण जोखिमका लागि जारी गरेको निषेध आदेश यसअघि नै अन्त्य गरिसकेको छ।

न्युरोडमा भेटिएकी काठमाडौं गोंगबुकी रेमकुमारी सिम्खडाले भनिन्, ‘दसैं आउन अझै केही हप्ता बाँकी छ। त्यसैले बजारमा खासै भीड नहोला।’ उनले यस्तो भीड देखिन्, जुन भीडबाट अत्तालिएर उनी केही नकिनी फर्किइन्। पति भर्खर कोरोना लागेर सन्चो भएका रहेछन्। त्यसैले उनले कोरोनाले दिने पीडा नजिकबाट नियालिएकी थिइन्। त्यही कारण हुनुपर्छ भीडबाट तर्सिएकी रेमकुमारी सामानै नकिनी फर्किइन्। उनी भन्छिन्, ‘बाँचे यस्ता चाड हरेक वर्ष आउँछन्, त्यसैले मैले त यो भीडमा छिरेर केही किनिनँ।’ 

वैशाख १६ पछि लागू गरिएको निषेध आदेशका कारण केही महिना ठप्प रहेको कारोबार दसैं नजिकिएसँगै केही बढ्न थालेको व्यापारीहरु बताउँछन्। तर, ग्राहकबाट भने कोरोना संक्रमण हुने हो कि भन्ने चिन्ता उनीहरूलाई छ। लामो समय पसल बन्द हुँदा भाडा समेत तिर्न कठिन भएको उनीहरुको गुनासो छ। 

‘महामारी पूर्ण रूपमा बिर्साउने खालको भीड छ हिजोआज हाम्रो क्षेत्रतिर। यहाँ कोरोनाको खासै चासो देखिँदैन। आफ्नो किनमेलको काम सक्न पाए पुग्यो’, न्युरोडका कपडा व्यापारी महेश बस्नेतले भने। उनका अनुसार भीड बढेसँगै व्यापार पनि बढेको छ। तर, कहिलेकाहीं धेरै मान्छेको भीड पसलभित्रै आउँदा भने डर लाग्ने गरेको उनले सुनाए। ‘पहिलो र दास्रो लकडाउनले व्यापार चौपट भएको थियो। सबै बजार खुलेसँगै कारोबार ह्वात्तै बढेको छ। कोरोनासँग डराउने भन्दा यसैमा खुसी मान्नुपर्ने अवस्था छ’, बस्नेतले भने। 

जनस्वाथ्यविद् भने मानिसको भीडभाडले फेरि कोरोना संक्रमणको उच्च जोखिम रहेको बताउँछन्। चाडपर्व नजिकिएसँगै मानिसहरुको आवतजावत बढ्छ। यसले पनि महामारी संक्रमणमा थप बल पुग्ने उनीहरूको भनाइ छ। सरकारले विज्ञसँग सल्लाह नै नगरी निषेध आदेश खुलाएसँगै काठमाडौंका प्रत्येक क्षेत्रमा चहलपल बढेको जनस्वास्थ्यविद् बाबुराम मरासनीले बताए। 

बजारमा यही स्तरको भीड कायम हुने हो भने चौथो लहर घातक भएर आउन सक्ने उनको भनाइ छ। यसलाई खेलाँची नसम्झिन पनि उनले सचेत गराएका छन्। उनले भने, ‘अमेरिकी सरकारले अलिकति लकडाउन खुला ग¥यो त्यहाँ फेरि कोरोना बढ्यो। पोल्यान्डमा चुनाव भयो त्यहाँ फैलियो। नेपालमा पनि जुन खालको भीडभाड देखिएको छ, यसले फेरि कोरोना फैलिने खतरा बढाएको छ।’ 

वरिष्ठ सरुवा रोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुन पनि सरकारले कुसमयमा लकडाउन पूर्ण रुपमा खोलेको टिप्पणी गर्छन्। ‘जतिखेर भीड नियन्त्रण गर्न सरकारले आफ्नो भूमिका देखाउनुपर्ने हो, त्यहिबेला पूर्ण रुपमा खुला गरिएको छ। यो खतरनाक छ।’ उनले भने। नागरिक आफैं सचेत हुनुपर्नेमा पनि उनी जोड दिन्छन्। सरकारले बजार, यातायात पूर्ण रुपमा खोल्यो भन्दैमा, चाडपर्व आयो भन्दैमा जथाभाबी हिँड्ने, भीडमा जाने काम अत्यन्त कम गर्नु पर्ने उनको सुझाव छ। ‘नेपालमा चौथो लहरको जोखिम कायमै रहेकाले सचेत हुनुपर्छ’, उनले भने। 

काठमाडौंका असन, न्युरोड, नयाँ बानेश्वर, मैतीदेवीलगायत बजारहरुमा चहलपल ज्यादै देखिन्छ। क्रेता–विक्रेता कोरोना भाइरसको वास्तै नगरी आफ्नै काममा मस्त देखिन्छन्। बजार हिँडडुल गर्ने कतिपय सर्वसाधारणले मास्क नै प्रयोग गरेको देखिँदैन। कोरोना महामारीबाट जोगिनका लागि सबैले कडाइका साथ स्वास्थ्य मापदण्ड पालना गर्नुपर्दछ।