प्राणीको जीवन पानीमा आश्रित छ। पानीबिना जीवनको अस्तित्व रहँदैन। तसर्थ पानीको उपलब्धता हुने सिमसार सम्पूर्ण चराचर प्राणीलाई अत्यावश्यक छ।

विज्ञहरुले हनुमानढोका दरबारको भण्डारमा रहेको सेफभित्र भेटिएको गहना सती प्रथाबारे ठोस प्रमाण रहेको दाबी गरेका छन्। 

अहिले वयस्क भइसकेका प्रायः धेरै केटाकेटी हुँदा जुनकिरीलाई सिसीमा थुनेर राखेको स्मरण सुनाउँछन्। त्यो नेपालको मात्र होइन विश्वव्यापी चलन नै रहेछ।

तीस–पैंतीस वर्षअघि पानी र सिमसार वरपर देखिने ओंत हराएको धेरै भइसकेको छ। पानीमा पर्यावरण सन्तुलन राख्न ठूलो सहयोग गर्ने यो स्तनधारी प्राणी नेपालबाट लोप भइसकेको हो त ?

आठौं शताब्दीमा तिब्बतका राजाको निम्तोमा पद्मसम्भव भारतबाट नेपाल हुँदै तिब्बत गए। नेपालमा रहँदा उनले विभिन्न ठाउँमा ध्यान तपश्या गरे र बौद्ध धर्मको प्रचार गरे।

पाटेबाघ अर्थात् रोयल बेंगल टाइगरको बासस्थान समथर मैदान हो। विज्ञहरुका अनुसार चुरे क्षेत्रभन्दा माथिको महाभारत पर्वत शृंखलामा बाघ बस्दैन।

२०२३ सालमा वीर अस्पताल हातामा सुन्ने क्षमता नभएका बालबालिकालाई नेपाली सांकेतिक भाषा सिकाउन थालियो। सांकेतिक भाषामार्फत सिकाइको सुरु थियो, त्यो प्रयास।

तत्कालीन राजा वीरेन्द्रले आफू राजा भएको ६ वर्षपछि निकुञ्मा पुगेर भाले गैंडा मारेर तर्पण दिएका थिए। राजा भएको ६ वर्षसम्म वीरेन्द्र गैंडा मार्न तयार भएनछन्।

बाँदरले बालीमा क्षति पुर्‍याउँदा अधिकांश जिल्लाका किसान आजित छन्। सरकारसँग बाँदर नियन्त्रणको योजना त के, कति क्षति पुर्‍याउँछ भन्ने विवरण नै छैन। स्थानीय तह र केही संघसंस्थाका पहलले प्रभावकारी नतिजा ल्याउन नसक्दा किसानका लागि बाँदर टाउको दुखाइ बनिरहेको छ।