प्रदेश : लुम्बिनी

२०६४ सालयताका हरेक निर्वाचनमा उम्मेदवारहरुले सुकुम्बासीलाई लालपुर्जा दिने प्रतिबद्धता जनाएर निर्वाचन जित्दै आएका छन्। तर, समस्या अहिलेसम्म जस्ताको तस्तै छ।

आफ्नो राजनीतिक भविष्यले दाङलाई उचाइमा पुर्‍याउने भन्दै शंकर पोखरेल दंगाली जनता समक्ष पुगिरहेका छन्। देशको मुख्य पार्टी एमालेको महासचिव भएका पोखरेललाई पार्टीका भावी अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्रीको रुपमा समेत हेरिएको छ।

नेपाली कांग्रेसका नेता पूर्व उपप्रधानमन्त्री विमलेन्द्र निधिले एमाले अध्यक्ष केपी ओलीको घमण्ड मंसिर चार गते जनताले अन्त्य गर्ने बताएका छन्।

एउटै पार्टीमा काम गरेका नेताहरुबीच चुनावी प्रतिस्पर्धा हुने भएको हो। पाल्पा २ को निर्वाचन यसपटक रोचक बनेको छ। २०७४ मा नेकपा एमालेबाट प्रतिनिधिसभामा उम्मेदवार भएका सोमप्रसाद पाण्डे गठबन्धनबाट उम्मेदवार छन्। संसद् विघटनपछि पाण्डे एमाले विभाजित भएर बनेको नेकपा एकीकृत समाजवादीमा लागेका हुन्।

प्राय: उम्मेदवारको रोजाइमा नपरेको क्षेत्र र बस्तीमा पहाडीले आफ्ना एजेन्डा लिएर जाने गरेका छन्। दलित, सिमान्तकृत समुदाय र मधेशी थारु बस्तीहरु पहाडीको प्राथमिकतामा परेका छन्।

प्रदेश राजधानीसँग अर्थमन्त्री साटेको आरोप खेपेका विष्णु पौडेललाई मंसिर ४ को निर्वाचनमा मतदातालाई राजधानीकै विषयमा प्रष्टीकरण दिँदा हैरान बन्नुपरेको छ। गत स्थानीय तहको निर्वाचनमा समेत एमालेले बुटवल, सैनामैना र तिलोत्तमा नगरपालिकामा हार ब्यहोर्नुमा राजधानीमा पौडेलको भूमिका मौन रहनु पनि एक कारण रहेको निष्कर्ष एमाले रुपन्देहीले निकालेको थियो।

सीमावर्ती शहर नेपालगञ्जमा हातहतियारको अवैध घुसपैठ हुने जोखिम उच्च रहेको प्रहरी नै बताउने गरेको छ। तिहारको बेला भएका घटना सेलाए पनि अबको आसन्न निर्वाचनको सम्मुखमा यस्ता हतियारको कारोबार र प्रयोग बढ्ने गरेको विगतकै अनुभवहरु छन्।

गौतम बुद्धको क्रिडास्थल तथा प्राचिन कपिलवस्तुको राजधानी तिलौराकोट क्षेत्रमा थप अन्वेषणका लागि उत्खनन् सुरु गरिएको छ। यूनेस्को जापानिज फण्ड इन ट्रष्टको सहयोगमा पुरातात्व विभाग, बेलायतको दुर्हम विश्वविद्यालय र लुम्बिनी विकास कोषका विज्ञ तथा पुरातत्वविद्हरुले कात्तिक १४ गतेदेखि तिरौलाकोट क्षेत्रमा उत्खनन् गरिरहेका छन्।

२०७४ सालमा कांग्रेसको समर्थनमा निर्वाचन क्षेत्र–३ बाट चुनाव लडेका बोहरा यस पटक अघिल्लो पटक प्रतिस्पर्धी रहेको एमालेको समर्थनमा खाणसँग चुनावी मैदानमा छन्। खाणले पाँच दलीय गठबन्धनबाट आफूले चुनाव जित्ने दाबी गरिरहेका छन् भने बोहरा एमालेको समर्थन आफूलाई रहेकाले जित निश्चित भएको बताउँछन्।

सत्ता गठबन्धनको समर्थनमा रूपन्देही क्षेत्र नम्बर १ का प्रतिनिधिसभा सदस्य पदका उम्मेद्वार घनश्याम भुसालले संविधानमाथि अझै पनि आक्रमणको खतरा रहेको बताएका छन्।